Democratie in de gemeente

Geplaatst op door

Coördinatie Hans Vollaard (Universiteit Utrecht) en Giedo Jansen (Universiteit van Amsterdam) | 2023

Dit rapport doet verslag van onderzoek naar lokale democratie vanuit het perspectief van de kiesgerechtigde inwoners. Lokale democratie is meer dan verkiezingen alleen. Daarom richt het rapport zich niet alleen op opkomst en stemkeuze, maar ook op andere vormen van politieke participatie (zoals inspraak) en de besluitvorming en dienstverlening door het gemeentebestuur. Download rapport.

Verkiezingen heten vaak het feest van de democratie. De gemeenteraads-verkiezingen van 2022 staan echter niet te boek als een uitbundig feest. Natuurlijk, partijen met zetelwinst waren blij. Van een echte feeststemming wilde het echter niet komen. Daarvoor overheersten de zorgen over de opkomst van 51 procent te veel. Zou dat niet wijzen op een afkalvend politiek vertrouwen, ook op lokaal niveau? Waren er te weinig kiezers op het verkiezingsfeest? Of waren er juist te veel partijen die deelnamen? Dat zou het kiezers maar moeilijker maken om een keuze in het stemhokje te maken. Bovendien zouden gefragmenteerde gemeenteraden minder makkelijk besluiten kunnen nemen. De gemeenteraadsverkiezingen vrolijkten zo de lokale democratie niet echt op, terwijl die wel een opsteker kon gebruiken. In veel beschouwingen over lokale democratie overheerst immers de zorgelijke toon (zie bijv. Heringa e.a., 2022).

Of die zorgen terecht zijn, hangt allereerst af van de meetlat waarlangs lokale democratie (impliciet) wordt gelegd. Als die meetlat onhaalbaar hoog ligt, dan is een sombere taxatie van lokale democratie snel gemaakt (Vollaard, 2022). Of die zorgen terecht zijn, hangt ook af van de feitelijke situatie in de lokale democratie. Dat vergt onderbouwde analyses van het functioneren van het gemeentebestuur, maar zeker ook van de politieke opvattingen en gedragingen van inwoners zelf. Zij vormen immers de basis van democratie.

Dit rapport doet verslag van onderzoek naar lokale democratie vanuit het perspectief van de kiesgerechtigde inwoners. Lokale democratie is meer dan verkiezingen alleen. Daarom richt het rapport zich niet alleen op opkomst en stemkeuze, maar ook op andere vormen van politieke participatie (zoals inspraak) en de besluitvorming en dienstverlening door het gemeentebestuur.

Eindrapport+Democratie+in+de+gemeente

A shift in paradigm?

Geplaatst op door

Collaborative public administration in the context of national digitalization strategies

Gerhard Hammerschmid, Enora Palaric, Maike Rackwitz and Kai Wegrich | Wiley Online Library

Despite claims of a paradigmatic shift toward the increased role of networks and partnerships as a form of governance—driven and enabled by digital technologies—the relation of “Networked Governance” (NG) with the pre-existing paradigms of “Traditional Weberian Public Administration” and “New Public Management” remains relatively unexplored.

This research aims at collecting systematic evidence on the dominant paradigms in digitalization reforms in Europe by comparing the doctrines employed in the initial and most recent digitalization strategies across eight European countries: Estonia, France, Germany, Italy, The Netherlands, Norway, Spain, and the United Kingdom.

We challenge the claim that NG is emerging as the dominant paradigm in the context of the digitalization of the public sector. The findings confirm earlier studies indicating that information and communication technologies tend to reinforce some traditional features of administration and the recentralization of power. Furthermore, we find evidence of the continued importance of key features of “New Public Management” in the digital era.

This considered, we can conclude that our research confirms that NG is an “academic invention” and a normative framework describing how public administration should be organized rather than a model capturing the empirical reality. It may be time for research to reappraise the role of bureaucracy in the digital era.